Rotterdam ligt in de regio Rijn-Maasmonding. We krijgen in de toekomst te maken met vele uitdagingen: zeespiegelstijging, verstedelijking, zoetwatertekort, veranderende haveneconomie én ruimte voor de natuur. Wat kunnen we doen zodat we over honderd jaar nog steeds op een prettige manier kunnen wonen en werken in onze regio? Dat was de vraag waarop ontwerpteams in het kader van de twaalfde Eo Wijersprijsvraag een antwoord probeerden te vinden. Drie teams waren finalist in deze regio:
– Tweestromenland – zelfrijzende Deltastad
– Zoals het getij het land vormt, bouwen wij samen aan stad, land en haven
Het beste antwoord werd volgens de jury gegeven door samenwerkingsverband H+N+S Landschapsarchitecten, Palmbout Urban Landscapes, Deltastad / TU-Delft, Erasmus Universiteit, ARK Rewilding Nederland en WWF. Zij ontvingen op 8 september van wethouder Chantal Zeegers van de gemeente Rotterdam, dijkgraaf Jan Bonjer van waterschap Hollandse Delta en gedeputeerde Anne Koning van de provincie Zuid-Holland de Regionale Eo Wijersprijs 2022-2023 voor hun ontwerp Tweestromenland.
Stop met baggeren Nieuwe Waterweg – ruimte voor natuur
De jury prees de wijze waarop de ontwerpers van Tweestromenland de natuur het werk laten doen. Kern van het voorstel is dat we stoppen met het baggeren van de Nieuwe Waterweg, zodat deze waterloop verandert in een natuurlijke riviermonding waar zand en slib alle ruimte krijgen. Stormvloeden en zout water kunnen dan minder ver de rivier en het land binnendringen. De Rotterdamse havens blijven bereikbaar voor grote zeeschepen omdat het Calandkanaal in dit voorstel via een oude waterloop wordt verbonden met de Botlek. De afzetting van zand en slib zorgen voor natuurlijke oevers en er ontstaat een afwisselend rivierlandschap dat de regio Rotterdam tot een aantrekkelijke plek maakt om te wonen, te werken en te recreëren. Ook biedt een natuurlijke riviermonding de Rotterdamse havens de mogelijkheid zich opnieuw uit te vinden en kleinschaliger en duurzamer te worden.
Uit het juryrapport: “De Nieuwe Waterweg is het symbool van een economie die 150 jaar het karakter van Rotterdam heeft bepaald. Daar een einde aan maken als startpunt voor een nieuwe fossielvrije economie in een landschap dat door natuur en techniek gevormd wordt – het is iets wat de jury de Rotterdammers graag toewenst.” Lees hier het juryrapport voor deze regio.
Inzet van regionaal ontwerp bij aanpak landelijke vraagstukken
De Eo Wijersstichting is vernoemd naar bouwkundig ingenieur Leonard Wijers, één van de stamvaders van de Nederlandse ruimtelijke ordening. Deze editie van de prijsvraag heeft het thema Waar Wij Willen Wonen en wordt in vier regio’s gehouden: de Rijn-Maasmonding, Midden-Zeeland, de Achterhoek en Oostelijk Flevoland. Hoe kunnen we gebruikmaken van natuurlijke processen om ervoor te zorgen dat we ook in de toekomst op prettige wijze in ons land kunnen blijven wonen en werken? Dat is de centrale vraag waarmee de Eo Wijersstichting teams uitdaagde regionale oplossingen te zoeken voor bovenlokale vraagstukken. Want de druk op onze leefomgeving is groot, de zeespiegel stijgt, het klimaat verandert en we hebben te maken met een stikstofcrisis.
Op 12 oktober wordt in Almere de landelijke slotbijeenkomst georganiseerd. Eerdere edities van deze prijsvraag legden de basis voor het Rijksprogramma Ruimte voor de Rivier en voor de ecologische ontwikkeling van het Markermeer.
Fotografie: Hans Tak.
