Jim van Belzen won met zijn team de regioprijs Midden-Zeeland met de inzending Een ontdekkingsreis naar nieuw Zeeland. In dit plan gaat de verdediging tegen hoog water niet langer met steeds hogere en stijvere dijken en dammen, maar wordt ingespeeld op een steeds fluctuerend waterpeil bij de inrichting van het land. Afgelopen jaar mocht het team het plan op veel plekken presenteren. Er bleek veel enthousiasme te zijn, maar helaas leverde het ook negatieve publiciteit op doordat werd gefocust op maar een aspect van het idee. Jim vertelt over zijn ervaringen na het winnen van de regioprijs en welke vervolgstappen er zijn.
Wat is er op jullie af gekomen na het meedoen aan de Eo Wijersprijsvraag?
Er is het afgelopen jaar ontzettend veel gebeurd. Het winnen van de regionale prijs heeft ervoor gezorgd dat we op veel plekken zijn uitgenodigd om onze plannen toe te lichten. Dit heeft zowel positieve als negatieve media-aandacht opgeleverd. Direct na het winnen van de prijs lag de focus in de media vaak op één specifiek aspect van ons plan: het vervangen van de Oosterscheldekering door een brug. Dit leidde soms tot lastige interviews, omdat er weinig aandacht was voor het bredere perspectief van ons voorstel. In plaats daarvan werd de nadruk gelegd op een controversieel detail. Dit was jammer, omdat het niet bijdroeg aan een beter begrip van de grotere uitdagingen waar de provincie voor staat, zoals klimaatverandering, zeespiegelstijging, stikstofproblematiek en vervuiling. Sommige mensen waren zelfs verontwaardigd dat we het durfden om de Deltawerken ter discussie te stellen.
Wat waren positieve ervaringen van jullie deelname?
Positieve ervaringen waren er gelukkig ook volop. Zo hebben we onder andere bij BNR Radio en bij Vroege Vogels mooie items gehad. Vroege Vogels heeft zelfs een speciaal televisie-item gemaakt over klimaatadaptatie met natuur, waarin ook onze Eo Wijersinzending werd belicht. Het was geweldig om te zien hoe de redactie verschillende inspirerende voorbeelden samenbracht die de kracht van natuurlijke processen benadrukken, een van de speerpunten van ons plan. Het tv-programma, en ook het radio-interview bij Vroege Vogels, zijn voor mij persoonlijke hoogtepunten, omdat ze perfect laten zien wat wij willen bereiken: inzetten op sociale innovatie en het herstel van natuurlijke dynamiek voor een veerkrachtige kust.
Opnemen van tv-programma Vroege Vogels met presentator Menno Bentveld.
Daarnaast was de ontmoeting met de regiowinnaar van Rijn-Maasmonding in Futureland bijzonder. Samen hebben we gekeken hoe we onze ideeën voor een Nieuw Natuurlijk Systeem verder kunnen versterken en breder kunnen verspreiden.
Wat blijft mensen het meest bij van jullie plan?
Veel mensen worden enthousiast van ons idee om juist de kracht van de natuur te benutten in combinatie met sociale ontwikkeling. Voor velen is het een eyeopener om te beseffen dat de huidige manier waarop we waterveiligheid organiseren ook nadelen kent. We geven echter ook een perspectief op een positieve toekomst, waarin we natuur en technologie slim combineren om een ‘vlucht voorwaarts’ te maken. Dit inspireert veel mensen, zoals tijdens een avond bij Water Natuurlijk waar het enthousiasme duidelijk merkbaar was. Aan de andere kant zijn er natuurlijk ook mensen die sceptisch zijn over ons idee om natuurlijke processen te herstellen. Deze groep staat vaak minder open voor het betrekken van mensen in het proces.
Welke tip hebben jullie gekregen?
Een waardevolle tip die me is bijgebleven is dat we onze ideeën verder moeten zien te brengen dan onze eigen kring. Dit is een uitdaging, want vaak zie je dezelfde mensen op evenementen rondom dit thema, mensen die het toch al met ons eens zijn. We moeten een breder publiek aanspreken, wellicht zelfs letterlijk ‘de markt op’. Het betrekken van de Zeeuwen is essentieel om onze ideeën van de ontwerptafel naar de praktijk te brengen. Ik geloof dat als we eerlijk het verhaal vertellen over hoe ons landschap de afgelopen eeuwen is gevormd door natuurlijke processen en menselijk ingrijpen, we mensen kunnen inspireren. Dit helpt om de regio zelf het voortouw te laten nemen voor een veerkrachtige toekomst en niet af te wachten wat er op landelijk niveau (on)beslist wordt.
Zijn jullie al bezig met implementatie en welke vervolgstappen zijn er?
Ja, er lopen momenteel verschillende trajecten. We zijn betrokken bij gebiedsprocessen in de regio, waarbij we gebiedsregisseurs gaan helpen om technieken van sociale innovatie toe te passen in hun regio. Daarnaast hebben we een avond georganiseerd in de Zeeuwse Bibliotheek, waar we met ‘guided conversations’ en praatplaten het gesprek aangingen over wat klimaatverandering en zeespiegelstijging voor Zeeuwen betekenen. Deze gespreksvorm zullen we ook toepassen tijdens de Wetenschapscommunicatiedag en het Deltacongres, om met het publiek in gesprek te gaan.
Meet up in de Zeeuwse bibliotheek
Jim is kernteamlid van een nieuw kennisprogramma Zeespiegelstijging. Zij kijken specifiek naar nature-based solutions als oplossing voor zeespiegelstijging en zoetwaterbeschikbaarheid. Meer weten? Neem contact op met Jim via Jim.van.Belzen@nioz.nl.
