Het ontwerp De Eeuwige Bron van H+N+S en Vitens is tot winnaar van de Eo Wijers Prijsvraag 2019-2020 gekroond. Dit plan beoogt een herziening van het bodem- en watersysteem op de Sallandse Heuvelrug, om zo voor lange tijd de beschikbaarheid van voldoende zoet water te garanderen. Door de nodeloze afstroming van water te stoppen, de sponswerking van de bodem te vergroten en kringlopen te sluiten, verwachten de makers dat op termijn vijf keer zo veel zoet water beschikbaar komt voor landbouw, natuur en de drinkwatervoorziening. Afstroming wordt onder meer gestopt door de aanleg van houtwadi’s op de hellingen, die de run-off opvangen.
De betekenis voor de landbouw is tweeledig: enerzijds dwingt het nieuwe waterwingebied boeren tot schonere vormen van voedselproductie, zonder emissies, en met akkerbouw en veeteelt die zijn afgestemd op de draagkracht van de bodem. Anderzijds zorgt het lonkend perspectief van ‘nooit meer watergebrek’ – naar analogie van het naoorlogse motto ‘nooit meer honger’ – voor bestaanszekerheid: als watertekorten straks geen probleem meer zijn, kunnen boeren op volle kracht vooruit. Daarmee hebben de makers van De Eeuwige Bron de boeren echt iets te bieden, namelijk de oplossing voor een acuut probleem waar ze elke dag mee te maken hebben, een nationaal probleem dat inmiddels zo groot is dat minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat 100 miljoen euro vrijmaakt voor de aanpak ervan.
De jury noemt het plan compleet en uitvoerbaar. Dat laatste blijkt uit de vernuftige ideeën over hoe zo’n eeuwige bron gerealiseerd, ingericht en beheerd kan worden en waarbij, al gebruiken de inzenders de term niet, commonachtige organisatievormen voor de hand liggen. De coalitievorming bevindt zich in een vergevorderd stadium en de jury roemt de wijze waarop waterbedrijf Vitens boeren, natuurorganisaties en waterschap betrekt. Kleine kanttekening: het op techniek en ingenieurskunst gestoelde plan kan nog wel wat verbeeldingskracht en poëzie gebruiken.
